Makiety jako fundament dokumentacji w procesie tworzenia produktu cyfrowego

Czym są makiety UX?

Tworzenie makiet UX to etap procesu projektowania, który przekłada wizję i założenia biznesowe na konkretną, wizualną i funkcjonalną formę. Makieta ux jest jak mapa, która prowadzi zespół projektowy przez cały proces tworzenia produktu – od wstępnej koncepcji po gotowe rozwiązanie. W zależności od szczegółowości mamy dwa główne rodzaje makiet: low-fidelity (LoFi) i high-fidelity (HiFi). Warto zauważyć, że podstawowe typy makiet różnią się między sobą nie tylko poziomem szczegółowości, ale także zastosowaniem w procesie projektowym.

• Makiety LoFi, czyli niskiej szczegółowości, skupiają się na podstawowym układzie i strukturze projektu z zachowaniem funkcjonalności, które projekt ma zawierać. Takie makiety są uproszczone, pozbawione detali wizualnych i kolorów. Dzięki temu pozwala skupić się na kluczowych aspektach, takich jak hierarchia informacji czy przepływ użytkowników. To narzędzie idealne do szybkiego testowania pomysłów i zbierania wczesnych uwag od zespołu. Prostota tych makiet sprawia, że są one elastyczne i łatwe w modyfikacji, co jest bardzo ważne na początkowych etapach projektowania. Stanowią również wyjściowe narzędzie w procesie projektowania architektury informacji, umożliwiając wizualizację układu treści i interakcji.
• Makiety HiFi, czyli wysokiej szczegółowości, to niemal gotowa wizualizacja produktu. Przypominają one finalną wersję interfejsu, uwzględniając takie elementy jak kolorystyka, typografia, obrazy, a często również interakcje i animacje. Dzięki swojej precyzji pomagają zespołowi dopracować i uszczegółowić spójny wygląd oraz sposób działania produktu. Dzięki nim również biznes może lepiej zrozumieć, jak będzie wyglądało finalne doświadczenie użytkownika poprzez interaktywne elementy. Makiety HiFi mogą również pełnić rolę pełnej dokumentacji dla całego zespołu projektowego.

Obie formy makiet mają takie same cele: ułatwienie współpracy i zapewnienie, że wizja projektu zostanie zrealizowana zgodnie z założeniami i z uwzględnieniem potencjalnych ścieżek użytkownika. Dzięki nim zespoły projektowe mogą szybko identyfikować problemy, wprowadzać poprawki i dążyć do stworzenia produktu.

Dlaczego makiety zastępują tradycyjną dokumentację w IT?

Tradycyjna dokumentacja w IT, choć przez lata była standardem, coraz częściej ustępuje miejsca makietom. Ta zmiana wynika z kilku czynników, które sprawiają, że makiety stają się fundamentem w procesie tworzenia produktów cyfrowych.

Dynamiczne narzędzie zamiast statycznych opisów

Przede wszystkim makieta UX nie jest jedynie zbiorem statycznych ekranów – to narzędzie dynamiczne, które łączy wizualizację funkcjonalności z komunikacją projektową. Zaletą makiety UX jest zdolność do integracji: zawiera zarówno szczegóły projektowe (takie jak układ ekranów czy elementy interfejsu), jak i notatki czy user flow, które pozwalają zrozumieć, jak użytkownicy będą korzystać z produktu cyfrowego.

Ujednolicenie komunikacji w zespole

Wizualna forma projektu staje się uniwersalnym językiem dla wszystkich zaangażowanych stron. Zarówno klient, jak i developer, patrząc na projekt, widzą nie tylko jego wizualny aspekt, ale i pełen kontekst funkcjonalności. Dzięki temu cały zespół – od projektantów, przez menedżerów produktu, po programistów – porozumiewa się w tym samym, intuicyjnym języku. Tradycyjna dokumentacja często wymaga dodatkowej interpretacji, co prowadzi do błędnych założeń lub niewłaściwych decyzji. Makiety eliminują te bariery – są namacalne, szybkie w edycji i bardziej przystępne.

Nowe możliwości zarządzania wiedzą projektową

W narzędziach, takich jak na przykład Figma, makiety ewoluowały w systematyczny proces dokumentacyjny. Projektanci dodają do nich kontekstowe informacje: statusy elementów, iteracje projektu czy notatki wyjaśniające specyficzne funkcjonalności. Dzięki temu makiety nie tylko wspierają rozwój produktu, ale stają się także nośnikiem wiedzy. Jest to  szczególnie przydatne w przypadku dołączania nowych członków do zespołu lub powrotu do projektu po dłuższym czasie. Współczesne narzędzia do projektowania user interface pozwalają na zarządzanie i szybkie wprowadzanie zmian w całym projekcie.

Iteracje dopasowane do zmieniających się potrzeb

Kluczową przewagą makiet nad dokumentacją jest także ich iteracyjny charakter. Mogą one ewoluować równolegle z produktem, zachowując spójność z jego rzeczywistym stanem.  Dodatkowo pozwalają na testowanie i prototypowanie procesów w sposób szybki i niedrogi, co w tradycyjnym modelu dokumentacji jest o wiele trudniejsze. To czyni makiety nie tylko bardziej praktycznym, ale także strategicznym narzędziem, które przyspiesza i usprawnia procesy decyzyjne w IT.

W praktyce makiety stają się kręgosłupem dokumentacji, oferując to, czego tradycyjne podejście nigdy nie mogło – uniwersalność i przejrzystość. Dlatego coraz więcej projektantów oraz zespołów IT odchodzi od klasycznych dokumentacji na rzecz elastycznego rozwiązania.

Rola projektanta w procesie tworzenia makiet UX

Rola projektanta w procesie tworzenia oprogramowania często bywa sprowadzana do rysowania ekranów, jednak rzeczywistość jest znacznie bardziej złożona. Projektant to mediator, który balansuje pomiędzy potrzebami użytkownika, wymaganiami biznesowymi a ograniczeniami technologicznymi. Nie chodzi jedynie o tworzenie estetycznego interfejsu, ale o projektowanie spójnych procesów, które odpowiadają na realne potrzeby.

Stereotypy i wyzwania w postrzeganiu projektanta

W pracy projektanta często pojawiają się wyzwania związane z różnym postrzeganiem jego roli przez członków zespołu oraz biznes. Developerzy czasami mogą odbierać projektantów jako osoby proponujące zbyt skomplikowane rozwiązania. Z kolei biznes, analizując wizualizację pojedynczego procesu, często skupia się na jego szczegółach – proponując własne pomysły dotyczące wyglądu i funkcjonalności konkretnego ekranu. Problemem jest jednak to, że takie podejście pomija fakt, że omawiany proces to tylko fragment większego systemu, a proponowane zmiany bywają niespójne z przyjętymi założeniami funkcjonalnymi całego produktu. W takich sytuacjach kluczowe znaczenie ma umiejętność skutecznej komunikacji, asertywności i skupienie się na analizie celów biznesowych. UX Designer dzięki swojej wiedzy i doświadczeniu, zawsze proponuje optymalne rozwiązania, które łączą wszystkie te aspekty.

Edukacja jako narzędzie współpracy

W pracy projektanta bardzo ważna jest zdolność do tłumaczenia swojego podejścia innym osobom w zespole. Developerzy patrzą na projekt przez pryzmat możliwości technicznych, a klienci często nie zdają sobie sprawy, jak ich decyzje mogą wpłynąć na doświadczenie użytkownika. Projektant musi więc jasno wyjaśniać swoje pomysły i ich znaczenie. Dzięki swojemu holistycznemu podejściu dba on o spójność całego systemu – zarówno w zakresie wyglądu, jak i funkcjonalności. To eliminuje fragmentaryczne podejście, które często kończy się chaosem projektowym.

Podejście BB8 do projektowania makiet UX

W BB8 postrzegamy makiety jako strategiczne narzędzie, które wykracza daleko poza sam wygląd ekranów – dla nas makiety to cała dokumentacja projektowa. Projektowanie rozpoczyna się od zrozumienia potrzeb użytkowników, identyfikacji problemów i wyznaczenia celów biznesowych. Nie zaczynamy od kreowania pojedynczych widoków czy koncentrowania się na estetyce. Aby skutecznie stworzyć makietę UX, musimy zrozumieć kontekst, w którym użytkownicy będą korzystać z produktu. Liczy się to, jak poszczególne elementy systemu ze sobą współgrają i jakie faktycznie przynoszą korzyści.

Rozpoczynanie pracy od najbardziej widocznych części systemu, takich jak dashboard, często prowadzi do oderwania od realnych potrzeb użytkowników. Dashboard jest wypadkową działań i danych z innych części systemu, a nie punktem wyjścia do projektowania. Ponadto podejście, w którym skupiamy się wyłącznie na wdrażaniu pomysłów klienta (pomijając etap badań czy testów) niesie ryzyko stworzenia funkcji, które są nieopłacalne biznesowo. Tego rodzaju błędy w założeniach mogą skutkować nieefektywnym produktem, który nie przetrwa na rynku.

Dlatego w BB8 projektujemy z myślą o systemie jako całości, a nie tylko o ekranach. Makiety traktujemy jako narzędzie do dialogu, weryfikacji założeń i testowania pomysłów. Nasze podejście bazuje na współpracy, badaniach i analizie, co pozwala tworzyć nie tylko estetyczne, ale przede wszystkim funkcjonalne rozwiązania. Dla nas makiety to kluczowy fundament dobrze zaprojektowanego systemu, który działa w praktyce i dostarcza realnej wartości.